مقاله حاضر درباره معنی و مفهوم خاصی است که «حریت، قرآن، عبد و حر» را در اشعار و افکار اقبال لاهوری برای خوانندگان گرامی شرح می دهد. کلمات ظاهرا به شکل واژه هایی هستند و لیکن هر کدام، جای خودش موضوعی است و دارای «پیام اقبال»، این پیام اقبال در زمان خودش پیامی بود که برای به دست آوردن استقلال و آزاد کردن کشور از چنگال حکمران انگلیس برای هندیان، به ویژه مسلمانان هند و تشکیل یک کشور جداگانه جدید، برای مسلمانان هند به نام «پاکستان» بود. پیام اقبال فقط برای مسلمانان هند نبود، بلکه برای نسل های آینده و نبرد تمامی آزادی خواهان جهان بوده است. در پایان باید گفت که پیام اقبال، در حقیقت همین فرمایشات حضرت امام حسین (ع) و گفته های تیپوسلطان، برای نجات بشریت و ملت ها و نسل های آینده است. اقبال گفته است:در جهان نتوان اگر مردانه زیست همچون مردان جان سپردن زندگی است.

هوسرل با متمایز کردن روش شهودی خود از آن چه روش رجعی کانت می نامد به دنبال رسیدن به یک معرفت استعلایی اصیل است. به نظر هوسرل مقولات کانتی صرفاً منجر به یک معرفت صوری و فاقد محتوای انضمامی درباره ی قلمرو استعلایی می شوند. برای هوسرل تنها راه روشن سازی قلمرو استعلایی برای آن که توضیح دهد سوژه چگونه بخشی از جهان و همچنین دخیل در تقویم جهان است بازگشت به زیست جهان است. این بازگشت او را با پارادوکسی مواجه می سازد؛ اگر سوژه ی استعلایی حقیقت غایی و بنیادین است، پس جهان و هرچه در آن است معنای خود را از آن می گیرد، سوژه ای که از سوی دیگر در جهان است. سوبژکتیویته ی استعلایی چگونه می تواند هم سوژه ای برای جهان باشد و هم ابژه ای در جهان؟ سعی این نوشتار برآن است که نشان دهد چگونه تحلیل هوسرل از معنا و کارکرد زیست جهان، و نحوه های آشکار شدن اگو در جریان اپوخه، قلمرو استعلایی را در انضمامیت تام اش آشکار می کند و به حل این پارادوکس می انجامد.

هدف: کاوش درجهان پساکرونا است تا اثرات بحران کرونا را بر آینده با تأکید بر تغییر در زیست جهان های بشری مورد پروا قرار دهد.روش: بر مبنای معرفت شناسی پساپوزیتویستی است که با رویکرد کیفی و روش شناسی آینده نگرانه مبتنی بر روش هرمنوتیک، به آینده نگریسته است.یافته ها: تغییرات در زیست جهان بشر پس از پاندمی کووید 19 به اندازه ای خواهد بود که می توان تاریخ حیات آدمی را به دوران پیش از کرونا و بعد از آن تقسیم نمود. دردوران پساکرونا، جهان آینده میل شدید به فردی شدن و فراخناکی قدرتِ فردی، عصر هویت های تک سرنشین، و دانش بنیاد پیدا خواهد کرد و تلاش برای دستیابی به تعادل در همه لایه های زندگی، شکافت زمان، تلاش برای ورود به دوره روح مصنوعی، شدت خواهد گرفت. شتاب تغییرات، با ورود آدمی به آبشار تغییرات بزرگ، تغییر در نظام زیست جهان های گوناگون اندیشگی بشر در لایه های مختلف فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و ... را به همراه خواهد داشت.نتیجه گیری: با بحران ناشی از شیوع کرونا به عنوان یک پاندمی، فرو افتادن آدمیان به «آبشار تغییرات» سرعت خواهد یافت . در دنیای آینده پساکرونا، بشر از زندان جهان ساخته دیگران برون خواهد آمد و جهانی آدمی تر شده را جستجو خواهد کرد. در منزلگه پیشاروی، زندگی در «لحظه های دگرگون ساز و رفتارهای تغییرپذیر و کنش های چریکی» و در دنیای میکروماکروئیزه شکل و محتوایی نوین خواهد پذیرفت.

این پژوهش با تأمل در نظریه استثمار زیست جهانِ یورگن هابرماس تأثیر سیستم را به عنوان عامل یا مانع تکامل زیست جهان ایرانی و حوزه عمومی از دوره قاجار تا انقلاب اسلامی بررسی می کند. بنابراین تحلیل زیست جهان ایرانی و تأثیر استثمار زیست جهان بر تحولات سیاسی اجتماعی در کانون هدف این پژوهش قرار می گیرد. پرسش پژوهش به این قرار است: رابطه سیستم و زیست جهان از دوره قاجار تا انقلاب اسلامی چگونه بوده است و چه نسبتی با تحولات سیاسی- اجتماعی دارد؟ فرضیه پژوهش چنین ارائه شده است زیست جهان ایرانی در عصر قاجار با بدقوارگی و در حکومت پهلوی با بازتولید سیستمی استثمار جهان زیست رو به رو بوده که مانع از شکل گیری کنش ارتباطی شد و نهایتاً در قالب واکنش اجتماعی یعنی انقلاب اسلامی نمایان گردید. روش این پژوهش استفاده از داده های تاریخی و همچنین مطالعات کتابخانه ای – اسنادی گردآوری شده است.

فرض بنیادین گردشگری به مثابه پدیده ای در زندگی شهری و برگرفته از نظم های مدرن در طی چند دهه اخیر رشد چشمگیری یافته است. توسعه نظریه ها در این زمینه به حدی قابل توجه بوده است که نظریه پردازان این حوزه، تیوری های موجود را رقیبی قدرتمند برای بنیان های کلاسیک نظریه های علوم اجتماعی در شناخت امر اجتماعی ارزیابی می کنند. مقاله حاضر از نوع مقالات مروری است. نوع تحقیق نظری است که با استفاده از روش اسنادی، به ارزیابی مفاهیم اصلی و جاافتاده اندیشه اجتماعی در متون مربوط به گردشگری پرداخته است. یافته های حاصل از این پژوهش نشان می دهد، گردشگری صرفا در پرتو نظام مدرنیته و زایش های مثبت و منفی و یا وجوه تاریک و روشن آن در زندگی شهرنشینان قابل تبیین است. از یک سو زایش اجتماعی گردشگری جاذبه مدرنیته است؛ لذا ظهور گردشگر با بالندگی شرایط مدرنیته و مظاهرش همچون تعطیلات سازی، سبک زندگی شهری مبتنی بر جدایی کار از اوقات فراغت، جهانی شدن، ارضای اروس به واسطه نهادهای نظم شهری، مصرف، ارضای کنجکاوی در فضای دور از شهر و اگزوتیسم مصادف است؛ از سوی دیگر، گردشگری نوعی فرار ازخودبیگانگی مدرنیته، رهایی از نظم لوگوسی، زیست افسون زدوده شهری و کشف اصالت و خود اصیل در جهان غیرشهری درک می شود.

ادموند هوسرل را پدر پدیدارشناسی نامیده اند. پدیدارشناسی روشی است که به جای پیش بینی و اندازه گیری مرسوم در علوم بر کشف، توصیف و معنی تاکید می کند. هوسرل ابتدا موضوع اصلی پدیدارشناسی خود را آگاهی قرار می دهد، لذا بسیاری پدیدارشناسی وی را نوعی شناخت شناسی دانسته اند. این پژوهش به این مساله می پردازد که هر چند هوسرل در برخی از آثارش متوجه آگاهی است اما در آثار متاخرش از آگاهی شناسی یا اگولوژی فراتر رفته و موضوع جهان- زندگی یا زیست- جهان را، یعنی جهان آن چنان که توسط یک فرد زیسته می شود و نه این که مجزای از انسان وجود دارد، موضوع پدیدارشناسی دانسته است. برای این منظور ابتدا مختصری در باب پدیدارشناسی توضیح خواهیم داد و سپس با توجه به دو اثر متاخر هوسرل یعنی تاملات دکارتی و بحران در فلسفه اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی ضرورت طرح زیست- جهان را به عنوان موضوع اصلی در پدیدارشناسی وی روشن خواهیم ساخت.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.